ZOA is de afgelopen weken gestart met het uitdelen van voedsel aan gezinnen in de Gaza-strook die door de oorlog alles zijn kwijtgeraakt. Dat is nu nog op kleine schaal: afgelopen week deelde de Nederlandse noodhulporganisatie voedselpakketten met lokaal ingekochte producten uit aan 180 gezinnen. “We hebben dringend brandstof nodig om echt iets substantieels te kunnen doen”, zegt ZOA-noodhulpmedewerker Hielke Zantema.
“De directe eerste levensbehoeften zoals water en voedsel zijn het grootste probleem”, zegt Zantema. ZOA is daarom begonnen met voedseldistributie met producten die lokaal geteeld zijn of ingekocht kunnen worden. Met geld van ZOA is er bijvoorbeeld een koe aangekocht en geslacht, waar honderden gezinnen van hebben gegeten. Ook worden er van lokaal geteelde groenten (zoals tomaten, aubergines, aardappels, komkommers en paprika’s) samen met lokaal ingekochte houdbare producten (zoals pasta, rijst, meel en olie) voedselpakketten samengesteld die naar behoeftige gezinnen gaan.
Gebrek aan brandstof is op dit moment de grootste bottleneck om nog veel meer mensen te kunnen helpen. Brandstof is nodig om bijvoorbeeld brood te bakken en water op te pompen. “De toevoer van brandstof is wat dat betreft letterlijk van levensbelang. Daarmee kunnen we op veel grotere schaal mensen gaan helpen.” Zo is er een waterput bij een school in Khan Younis waar nog veel capaciteit niet benut wordt. Met behulp van brandstof zouden duizenden liters water per dag opgepompt en uitgedeeld kunnen worden. “Daar zouden we dagelijks duizenden mensen van drinkwater mee kunnen voorzien.” Brandstof is ook nodig om broodjes te kunnen bakken en uitdelen. ZOA heeft al afspraken met een lokale bakker gemaakt om – als er voldoende brandstof is – de komende vier maanden 3000 mensen van drie pitabroodjes per dag te voorzien.
Noodhulp voor Gaza komt moeizaam op gang omdat het gebied nauwelijks toegankelijk is. Tijdens de gevechtspauze was er tijdelijk meer toestroom van hulpgoederen, maar niet voldoende voor de ruim twee miljoen inwoners van het gebied. Nu de gevechten hervat zijn, is het nog lastiger geworden. “Ik heb me zelden zo machteloos gevoeld in dit werk”, zegt hulpverlener Hielke Zantema. Als noodhulpcoördinator bij ZOA is hij vaak binnen een paar dagen ter plaatse. Bijvoorbeeld toen de oorlog in Oekraïne uitbrak. De situatie in Gaza is heel anders. “Ik heb nog nooit meegemaakt dat een gebied waar twee miljoen mensen op zo’n kleine oppervlakte wonen hermetisch afgesloten is van zo’n beetje alles.”
Juist deze verschrikkelijke humanitaire situatie heeft ertoe geleid dat ZOA besloot om ook in Gaza noodhulp te gaan verlenen. “We weten dat dat gevoelig kan liggen”, erkent programmadirecteur Edwin Visser. “Dit is een conflict waar zeker ook onze achterban zich nauw bij betrokken voelt. Maar dit staat voor ons los van de politiek. ZOA is er om gewone mensen die het slachtoffer zijn van een conflict of natuurramp te helpen. Net als op alle andere plekken waar we werken, proberen we dat zo goed mogelijk te doen, ongeacht de politieke situatie.” Sommige mensen maken zich zorgen dat de hulp in de verkeerde handen terechtkomt, of dat Hamas bepaalt wie er hulp krijgt. “Daar zijn we vanzelfsprekend heel scherp op”, benadrukt Visser. “We werken samen met kleine christelijke organisaties en kerken die al jarenlang bewezen hebben betrouwbaar te zijn. Zij zijn overigens net zo goed ook zelf slachtoffer van deze oorlog, dus ik heb groot respect voor wat ze doen!”
Hoewel de humanitaire nood in Gaza erg groot is, wil Hielke Zantema ook benadrukken dat we de andere conflicten in de wereld niet mogen vergeten. “Gaza ligt op dit moment onder een vergrootglas, zowel van de media als de politiek. Ik doe niks af aan het leed, want daarom zijn we daar ook aan het helpen. Maar het mag ons niet afleiden van de vele andere conflicten in de wereld, die niet die aandacht krijgen.” Als noodhulpspecialist was hij namens ZOA ook betrokken bij het opzetten van de hulp in onder andere Oekraïne. Door de aandacht voor Gaza dreigen andere ‘vergeten conflicten’ nog meer aan het oog van de wereld te onttrokken te worden. “Ik heb over de hele wereld mensen op de vlucht gezien die alles kwijt zijn. Bij deze vluchtelingen in bijvoorbeeld Zuid-Sudan, Nigeria, Colombia of Myanmar zag ik dezelfde ontreddering, maar ook veerkracht als de mensen in Gaza. Daarom vragen we juist nu extra aandacht voor mensen die getroffen zijn door oorlogen of rampen. Samen kunnen we zorgen voor een warme, veilige plek voor zoveel mogelijk vluchtelingen. Vergeet ze niet!” Ga naar www.zoa.nl/veiligenacht en help ook mee.